Ull og tóvinna - Af kind að tilbúnu garni

Almennar upplýsingar um námið

.Haldið í samstarfi við FATEX – félag fata- og textílkennara í framhaldsskólum og Samstarfsnefnd um endurmenntun framhaldsskóla (SEF)

Námskeiðið er ætlað þeim sem kenna fata- og textílmennt í framhaldsskólum landsins og eru félagsmenn í FATEX.

Ull sauðkindarinnar skiptist í tvennt, annarsvegar þel sem er mjúkt og stutt og hinsvegar tog sem er lengra og mun grófara. Þá er íslenska ullin mjög breytileg og fara gæði hennar m.a. eftir veðurfari, fóðri, útigöngu og fyrri rúningi. Þá hefur tilhneigingin verið sú að hvíta ullin er mun meira nýtt í framleiðslu á meðan handverksfólk getur nýtt mun meira. Sú ull sem er hvað mest nýtt í handverk er sú ull sem er rúin af sumarlömbum rétt áður en þau eru tekin á hús.

Á námskeiðinu verður farið yfir alla þá helstu þætti sem snúa að vinnslu ullar frá því hún kemur af fénu og þangað til hún er tilbúin fyrir vinnslu handverks.

Byrjað er á því að fara gróflega yfir flokkun á ull til handverks, sjá út hvað er besta ullin og hvar hún er á skepnunni. Þá verður kenndur þvottur, þurrkun og geymsla ullar. Í beinu framhaldi verður farið yfir það hvernig ullin er unnin í átt að bandi, kennt að kemba og spinna þráð.

Seinni hluti námskeiðsins verður síðan nýttur í að kenna litun ullar frá upphafi til enda. Fjallað verður um litfesta, litunarjurtir og efni til að breyta litum. Spjallað verður um litunina eins og hún var á öldum áður og einnig verður spáð í kaktuslús og erlendar tegundir sem notaðar eru til litunar. Fjallað verður um hvernig og hvenær er best að tína jurtirnar og verka til geymslu.

Eftir námskeiðið eiga þáttakendur að geta unnið ull í þráð, geta litað sjálfir og gert tilraunir með jurtir úr sínu nánasta umhverfi. Þá eiga þáttakendur að hafa sýn inn í þann heim sem hægt er að nýta ull í, bæði handverk hverskonar og nytjavöru.

Kennsla: Guðrún Bjarnadóttir náttúrufræðingur og eigandi Hespu handverkshús, Helga Thoroddsen prjónahönnuður, Hulda Brynjólfsdóttir handverkskona og eigandi Uppspuna, spunaverksmiðju og Marianne Guckelsberger tóvinnukona.

Tími: XXX í húsnæði Uppspuna og húsnæði Hespu á Suðurlandi.

Verð

Umsókn

Dagskrá

1. dagur – 8. júní – Er ull bara ull?

Staðsetning: Uppspuni, spunaverkstæði. Lækjartúni, 851 Hellu (www.uppspuni.is)

10:00-12:00 – Hvað má gera við ullina annað en að prjóna lopapeysu? Hvernig má nýta ólíkar ullargerðir til ýmissa ólíkra verkefna. Hulda Brynjólfsdóttir, Uppspuni.

12:00-12:40 – Matur

12:40-13:40 – Verkleg kennsla í flokkun á ull, forvinnu og þvott. Nemendur fá sýnikennslu í því hvernig garn er spunnið í vélum. Hulda Brynjólfsdóttir, Uppspuni.

13:40-14:00 – Kaffi

14:00-16:00 – Nemendur þæfa lítinn hlut. Hulda Brynjólfsdóttir, Uppspuni.

2. dagur – 9. júní – Spuni og kembing

Staðsetning: Hespuhúsið við Selfoss

Hópnum er skipt upp í tvennt, tvö verkefni í gangi (spuni og tröllaprjón). Annar hópurinn byrjar á að læra að spinna á halasnældu á meðan hinn vinnur með tröllaband. Eftir hádegið skipta hóparnir á verkefnum.

10:00-12:00 – Tæknin við að spinna á halasnældu. Marianne Guckelsberger tóvinnukona.  Unnið úr tröllabandi. Hulda Brynjólfsdóttir, Uppspuni.

12:00-12:40 – Matur

12:40-13:40 – Erindi um Víkingaspuna. Marianne Guckelsberger tóvinnukona.

13:40-14:00 – Kaffi

14:00-16:00 – Tæknin við að spinna á halasnældu. Marianne Guckelsberger tóvinnukona. Unnið úr tröllabandi. Hulda Brynjólfsdóttir, Uppspuni.

3. dagur – 10. júní – Plöntugreining og jurtalitun

Staðsetning: Hespuhúsið við Selfoss

10:00-12:00 – Plöntugreining og undirbúningur plantna fyrir litun. Farið verður út á nærliggjandi svæði til að safna plöntum. Guðrún Bjarnadóttir handverkskona og náttúrufræðingur.

12:00-13:00 – Matur

13:00-16:00 – Jurtalitun. Guðrún Bjarnadóttir handverkskona og náttúrufræðingur.

4. dagur – 11. júní – Indigo litun

Staðsetning: Hespuhúsið við Selfoss

9:00-10:00 – Saga jurtalitunar, hvaðan kom blái liturinn? Guðrún Bjarnadóttir handverkskona og náttúrufræðingur

10:00-12:00 – Indigo litun. Guðrún Bjarnadóttir handverkskona og náttúrufræðingur.

12:00-12:40 – Matur

12:40-14:10 – Indigo litun. Guðrún Bjarnadóttir handverkskona og náttúrufræðingur.

14:10-14:30 – Kaffi

14:30-16:00 – Prjónahönnun og úrvinnsla. Helga Thoroddsen prjónahönnuður.

Endurmenntun LbhÍ

Landbúnaðarháskóli Íslands býr yfir sterkum og góðum tengslum við atvinnulífið og landsbyggðina sem er jafnframt grunnur að góðri og öflugri endurmenntunardeild við skólann. Endurmenntun LbhÍ þjónar því flestum starfandi einstaklingum á sviði umhverfistengdra málefna í þjóðfélaginu.